Teknik Kütüphane

ÖN TERBİYE NEDİR?

Ön terbiye; boyama işlemine hazırlık olarak, mamülün düzgün görünmesini sağlamak ve mamül üzerindeki yabancı maddeleri uzaklaştırmak amacıyla yapılan işlemlerdir.

Selüloz esaslı mamüllere uygulanan ön terbiye işlemleri

  • Yakma
  • Haşıl sökme
  • Bazik işlemler (hidrofilleştirme)
  • Pamuklu mamüllerin ağartılması
  • Merserizasyon

    • Protein esaslı mamüllere uygulanan ön terbiye işlemi

  • Yünün yıkanması
  • Yünlü mamüllerin karbonizasyonu
  • Yünlü mamüllerin beyazlatılması
  • Dinkleme

    • İpekli mamüllere uygulanan ön terbiye işlemleri

  • Koza kaynatma
  • Serisinin uzaklaştırılması
  • İpek liflerinin ağartılması

    • Sentetik mamüllere uygulanan ön terbiye işlemleri

  • Yıkama
  • Termofiksaj (ısıl fiksaj)
  • Beyazlatma
    • İPLİK YA DA KUMAŞIN RENKLENDİRİLMESİ

    Tekstilde iplik ya da kumaşın renklendirilmesi baskı veya boyama ile olur. Tekstil ürünlerinin renklendirilmesi için kullanılan maddelere boyar maddeler adı verilir. Normal bir resim ya da duvar boyası kazınarak veya silinerek (fiziksel yollarla) giderilirken boyar maddelerin tekstil ürünleri üzerinden çıkarılması tamamen kimyasal reaksiyonlarla gerçekleşir.

    Tekstil mamüllerinin boyanması birkaç farklı şekilde olabilir. Bunlar;

    Sentetik elyaf düzeden çekilmeden önce, çözeltide veya eriyikde boyama

    Elyaf halinde boyama

    Taranmış tarak bandı (tops) ya da elyaf kablosu (tow) halinde boyama

    Elyaftan iplik eğrildikten sonra (iplik) boyama

    İplikten kumaş dokunduktan sonra kumaş (metraj) boyama

    Hazır giysi formunda (parça) boyama

  • Emdirme yöntemi
  • Çektirme Yöntemi
  • Elyaf çekim eriğinde boyama

    • Kumaş baskı çeşitleri ise şöyledir;

    Direk baskı

    Aşındırma baskı

  • Beyaz aşındırma
  • Renkli aşındırma

    • Rezerv baskı

  • Beyaz rezerv
  • Renkli rezerv

    • Transfer baskı

    INK-JET baskı

    Özel baskılar

  • Flok baskı
  • Göfre baskı
  • Batik baskı
  • Krep baskı
  • Devore baskı
    • BOYAMA YAPARKEN

    Çözünmüş veya dispers olmuş boyar madde moleküllerinin elyaf yüzeyine absorbe edilmesi

    Boyar maddenin elyaf içine difüzyonu

    Boyar maddenin mamül ile etkileşimi (fiksaj)

    Isı, süre, tuz miktarı, pH değerleri mamülün renklendirilmesinde büyük önem taşır.

    BASKI YAPARKEN

    Kumaşlar üzerinde bir veya fazla renkli desenler elde etmek için 2 teknik kullanılır;

  • 1. Dokuma ve örgü tekniği
  • 2. Baskı tekniği

    • Baskı yönteminde aşağıdaki adımlar takip edilir;

    Çözünmüş boyar maddenin lif içerisine nüfuz etmesi

    Boyar maddelerin kalıcı olarak liflere bağlanması

    Boyar maddelerin liflere fikse olması

    APRE NEDİR?

    Tekstilde mamülün ön terbiye işlemi ve renklendirilmesinden sonra görüdüğü mekanik ve kimyasal işlemlere ard işlem ya da apre denir. Burada kumaşın tutumu ( tuşe), görünümü vs değiştirilir ve geliştirilir. Elyaf çeşidine göre uygulanan kimyasal apre işlemleri değişiklik gösterir.

    Selüloz esaslı mamüllere uygulanan kimyasal işlemler

  • Buruşmazlık apresi
  • Saydamlaştırma apresi
  • Antiseptik apresi

    • Protein esaslı mamüllere uygulanan kimyasal işlemler

  • Keçeleşmezlik apresi
  • Güve yemezlik apresi

    • Sentetik mamüllere uygulanan kimyasal işlemler

  • Antistatik apre
  • Antipiling apresi

    • Tüm elyaflara uygulanan apre işlemleri ise şöyledir;

  • Şardonlama
  • Zımparalama
  • İstim vererek fırçalama
  • Makaslama
  • Tumbler yapma
  • Sanfor
  • Kalenderleme
  • Kalıcı şekil verme işlemi